Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), TÜİK verileri üzerinden hazırladığı nisan 2025 işsizlik ve istihdamın görünümü raporunu yayımladı. Rapora göre, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı 12 milyon 996 bine ulaşarak rekor kırdı. Bu sayı, Kovid-19 pandemisinin zirve döneminde görülen işsizliğin de üzerine çıktı.
TÜİK’in hane halkı iş gücü araştırması sonuçlarına göre, dar tanımlı işsiz sayısı 3 milyon 63 bin kişi olurken, DİSK-AR’ın geniş tanımlı işsizlik hesabı çok daha vahim bir tabloyu ortaya koydu: Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 32,2. Bu oran, son 11 yılın (tam 136 ayın) en yüksek düzeyi.
Kadın işsizliği yüzde 40’a dayandı
Raporda özellikle kadın işsizliğine dikkat çekildi. Geniş tanımlı kadın işsizlik oranı yüzde 40’a ulaşarak alarm verdi. DİSK-AR, kadınların iş gücü piyasasından dışlandığını, eksik istihdamın ve işsizliğin en çok kadınları vurduğunu vurguladı.
Bir yılda 2,2 milyon kişi işsizler ordusuna katıldı
Geniş tanımlı işsizlikte bir yılda 2 milyon 229 bin, sadece bir ayda ise 1 milyon 240 bin kişilik artış yaşandı. Bu, işsizliğin artık yalnızca yapısal değil, hızla büyüyen bir sosyal krize dönüştüğünü gösteriyor. Karşılaştırmalı veriler durumu daha da çarpıcı hale getiriyor:
- Nisan 2024’te geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 27,4’tü.
- Mart 2025’te yüzde 28,8’e yükseldi.
- Nisan 2025’te ise rekor seviye olan yüzde 32,2’ye çıktı.
- Pandemide (ocak 2021) ise bu oran yüzde 29 seviyesindeydi.
İşsizlik ödeneğine erişim yok denecek kadar az
Raporda dikkat çekilen bir diğer çarpıcı bulgu da işsizlerin büyük çoğunluğunun sosyal güvenceden mahrum olması. İşsizlerin yüzde 85’i işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor. DİSK-AR, bu tabloyu “İşsiz kalanlar sosyal koruma kapsamının dışına itiliyor” sözleriyle değerlendirdi.
Eksik istihdam da büyüyor
Sadece işsizlik değil, eksik istihdam ve çalışmaya hazır olup da iş bulamayanların sayısı da artıyor. DİSK-AR’a göre, TÜİK verilerindeki ‘zamanla eksik istihdam’ ve ‘ümidini yitirenler’ gibi kalemler de her ay yukarı yönlü seyrediyor.