Uzm. Dr. Jülide Çeldir Emre: Yangın dumanına maruz kalanlar ciddi solunum sorunları yaşıyor"

Uzm. Dr. Jülide Çeldir Emre, "Yangın bölgelerinde yoğun duman maruziyeti yaşayan vatandaşlar arasında nefes darlığı, öksürük, astım atakları ve KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) alevlenmeleri gibi ciddi solunum sorunları görülüyor. Yangın da dumanı da sadece çevreyi değil, ciğerlerimizi de yakıyor" dedi.

Acıbadem Kent Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Jülide Çeldir Emre, orman yangınlarının sadece doğayı değil insan sağlığını da ciddi şekilde tehdit ettiğini belirtti. Yangınlardan çıkan dumanın, özellikle çocuklar, yaşlılar ve astım ile KOAH gibi kronik solunum hastalıkları olan bireyler için büyük risk taşıdığına dikkat çeken Dr. Emre, bu dumanın içinde ince partiküller başta olmak üzere karbonmonoksit, nitrojendioksit ve formaldehit gibi zararlı kimyasallar bulunduğunu söyledi. 2021 yılında yayımlanan sistematik incelemelere atıfta bulunan Dr. Emre, duman maruziyetinin astım ve KOAH ataklarını artırdığını, acil servis başvurularını yükselttiğini ve akciğer fonksiyonlarını olumsuz etkilediğini ifade etti. PM2.5 olarak bilinen ve çapı 2,5 mikronun altında olan ince partiküllerin kısa süreli artışının bile solunum kapasitesinde belirgin düşüşe yol açabileceğini vurgulayan Dr. Emre, yoğun dumanın akut bronşit, solunum yolu hassasiyeti ve zatürre gibi hastalıklara davetiye çıkardığını kaydetti. Yangın dönemlerinde solunum cihazı kullanan hastalarda oksijen ihtiyacının arttığını ve bu nedenle acil servis başvurularında artış yaşandığını da sözlerine ekledi.

 

PENCERE VE KAPI ARALIKLARINA ISLAK HAVLU YERLEŞTİRİLMELİ

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Jülide Çeldir Emre, orman yangınları sırasında dumanla temasın en aza indirilmesi için kapı ve pencerelerin kapalı tutulması gerektiğini belirtti. Dumanın içeri sızmasını önlemek amacıyla pencere ve kapı aralıklarına ıslak havlu yerleştirilmesini öneren Emre, iç mekân havasını temizlemek için HEPA filtreli hava temizleyicilerin kullanılmasının ince partikülleri filtrelemede etkili olacağını söyledi. Dışarı çıkmak zorunda kalınan durumlarda ise cerrahi maskelerin yeterli koruma sağlayamayacağını, bunun yerine N95 veya FFP2 tipi partikül filtreli maskelerin tercih edilmesi gerektiğini vurguladı. Özellikle risk grubundaki kişilerin korunmasının büyük önem taşıdığını ifade eden Dr. Emre, “Astım ve KOAH gibi kronik solunum hastalıkları olan bireyler ilaçlarını mutlaka yanlarında bulundurmalı. Gerekirse ek inhaler kullanımı gündeme gelebilir. Tedbiri elden bırakmayın” uyarısında bulundu.

 

Yangınların söndürülmesinden sonra dahi sağlık sorunlarının devam edebileceğine dikkat çeken Dr. Emre, bazı bireylerde haftalar hatta aylar süren solunum problemlerinin görülebileceğini söyledi. “Özellikle yoğun dumana maruz kalan kişilerde geç dönemde bronş hassasiyeti, kalıcı öksürük ve fiziksel eforla ortaya çıkan nefes darlığı gibi belirtiler ortaya çıkabiliyor” diyen Emre, bazı vakalarda yangından 3 ay sonra bile akciğer fonksiyon testlerinde bozulma saptandığını ifade etti. Ayrıca, bu kişilerin çoğu zaman maruz kaldıkları dumanı unuttuklarını ancak yaşanan solunum şikâyetlerinin altında yatan sebebin, yangına bağlı akciğer hasarı olabileceğini sözlerine ekledi.

 

ORMANLAR SAĞLIKLI NEFESİN KAYNAĞI

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Jülide Çeldir Emre, orman yangınına maruz kalan bireylerin sağlıklarını ihmal etmemeleri gerektiğini belirterek şu uyarılarda bulundu: “Yangından haftalar sonra dahi devam eden öksürük, nefes darlığı, yeni başlayan hırıltılı solunum, egzersiz kapasitesinde belirgin düşüş ya da solunum yolu enfeksiyonlarına karşı artan hassasiyet gibi belirtiler varsa, mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır.”

Ormanların sadece doğal zenginlik değil, aynı zamanda insan sağlığı için de hayati öneme sahip olduğunu vurgulayan Dr. Emre, akciğer sağlığı açısından yeşil alanların önemine dikkat çekti. Ağaçların karbondioksiti emip oksijen üretmesinin yanı sıra havadaki zararlı partikülleri süzdüğünü belirten Emre, “Ormanlar, soluduğumuz havayı temizleyerek akciğerlerimizi korur. Bilimsel veriler, yeşil alanlarda yaşayan bireylerin solunum fonksiyonlarının daha güçlü, kronik solunum hastalıklarına yakalanma risklerinin ise daha düşük olduğunu göstermektedir” dedi.

Dr. Emre, ormanların sadece bugünkü nefesimiz değil, gelecekteki solunum sağlığımız için de vazgeçilmez olduğunun altını çizerek, “Ormanları korumak, daha sağlıklı bir nefesin teminatıdır” ifadelerini kullandı.